Câu chuyện xây từ đường dòng họ Nguyễn Kim tại Vũ Thư – Thái Bình

“THIÊN SƠN GIỮ GÌN NẾP NHÀ VIỆT”

Vừa qua, Thiên Sơn chính thức hoàn thiện và bàn giao công trình từ đường dòng họ Nguyễn Kim tại Vũ Thư – Thái Bình. Đây là một công trình cả Thiên Sơn và dòng họ đã đặt tâm huyết từ năm 2022, suốt 3 năm dòng dã đi tháo gỡ xin cấp phép xây dựng từ các cấp chính quyền, đến năm 2024 công trình mới chính thức đi vào khởi công. Giữa những biến chuyển của thời gian và sự xuống cấp của công trình cũ, dòng họ đã cùng nhau khơi dậy tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, chung tay khởi dựng lại một ngôi từ đường vừa mang dáng dấp truyền thống, vừa phù hợp với thời đại. Từng bước vận động, xin chủ trương, thuyết phục nội tộc, cho đến khi công trình chính thức thành hình, tất cả đều chất chứa trong đó niềm tự hào, lòng hiếu kính và quyết tâm giữ gìn cội rễ tổ tiên.

1. Thông tin công trình

– Chủ đầu tư: Dòng họ Nguyễn Kim

–  Dự án: Nhà thờ thánh Mẫu của dòng họ Nguyễn Kim

–  Địa chỉ: Thôn Chiến Thắng – xã Thuận Vi – huyện Vũ Thư – tỉnh Thái Bình

–  Kết cấu: Nhà thờ bê tông giả gỗ

– Đơn vị thiết kế thi công: Công ty TNHH Thiết kế và Xây dựng Thiên Sơn

*** Xem thêm: Công trình đền thờ “Cửu tỉnh vọng từ” Bắc Ninh bước vào giai đoạn hoàn thiện

2. Lịch sử từ đường dòng họ Nguyễn Kim

Từ đường dòng họ Nguyễn Kim, tọa lạc tại xã Thuận Vi  – một vùng đất giàu truyền thống văn hóa và lịch sử thuộc huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình – là một công trình tâm linh quan trọng, mang đậm giá trị lịch sử, văn hóa và tinh thần dân tộc. Không chỉ là nơi thờ tự tổ tiên của một dòng họ lớn, nơi đây còn gắn liền với danh tiếng của Thánh Mẫu Nguyễn Thị Uyển Trà – người phụ nữ anh hùng, biểu tượng cho khí tiết và nghĩa tình trong dân gian vùng đồng bằng Bắc Bộ.

Theo các tư liệu lịch sử kết hợp với truyền ngôn dòng họ, Thánh Mẫu Uyển Trà là con gái cụ Nguyễn Công – một vị danh sĩ vùng Thiên Trường xưa (nay thuộc tỉnh Nam Định). Bà sống vào thời Lê – Trịnh, được người dân tôn kính bởi lòng trung hiếu, tiết tháo và hành động can đảm chống lại cường quyền của chúa Trịnh Sâm. Sau khi qua đời tại sông Bồ Đề, bà được nhân dân Bách Thuận tôn làm Thượng đẳng phúc thần và lập đền thờ trang trọng. Từ đường dòng họ Nguyễn Kim vì thế không chỉ là nơi linh thiêng của một gia tộc, mà còn là không gian lưu giữ và phát huy giá trị thiêng liêng của một bậc nữ anh hùng trong tâm thức cộng đồng.

Cùng với đền thờ Thánh Mẫu và chùa Từ Vân gần kề, từ đường dòng họ Nguyễn Kim tại Vũ Thư – Thái Bình đã được Nhà nước công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia, cho thấy vị thế và giá trị không thể phủ nhận của công trình này trong kho tàng di sản dân tộc. Trong từ đường hiện vẫn còn bảo tồn nhiều hiện vật quý giá, nổi bật là đôi câu đối do vua ban ngự bút, với hàm ý ca ngợi khí phách và địa linh nhân kiệt của dòng họ Nguyễn Kim – một trong những dòng họ khoa bảng và võ công rực rỡ ở đồng bằng Bắc Bộ.

Không chỉ dừng lại ở giá trị tâm linh, dòng họ Nguyễn Kim còn tự hào về truyền thống hiếu học và trọng đạo lý. Dù số lượng hộ gia đình không lớn (khoảng 45 hộ), nhưng dòng họ đã có nhiều đời tiến sĩ, tướng lĩnh và người có học vấn cao, tiêu biểu như vị “tam giáp tiến sĩ” – đỗ liên tiếp ba kỳ thi lớn, cùng với hàng chục cử nhân, tú tài và sĩ tử đỗ đạt các cấp. Truyền thống khuyến học và khuyến tài luôn được duy trì từ xưa đến nay, làm rạng danh quê hương, tổ tiên và dòng họ.

Từ đường dòng họ Nguyễn Kim cũng là nơi diễn ra nhiều lễ nghi truyền thống như lễ giỗ Thánh Mẫu Uyển Trà, lễ chạp họ, các buổi gặp mặt đầu xuân, lễ mừng thành tích học tập của con cháu trong họ… Đây không chỉ là nghi lễ tri ân tổ tiên, mà còn là dịp để con cháu sum họp, giáo dục đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, phát huy tinh thần đoàn kết, hướng thiện.

Với tất cả những giá trị lịch sử, văn hóa và tinh thần đã nêu, Từ đường dòng họ Nguyễn Kim tại Vũ Thư – Thái Bình không chỉ là một di tích đáng trân trọng, mà còn là biểu tượng của sự bền vững trong truyền thống gia tộc Việt Nam. Nó không chỉ kết nối quá khứ với hiện tại, mà còn là nơi truyền lửa cho các thế hệ tương lai – giữ gìn bản sắc dân tộc từ những điều thiêng liêng nhất: tổ tiên, đạo lý và lòng biết ơn.

3. Chủ trương xây dựng từ đường 

Chủ trương xây dựng từ đường dòng họ Nguyễn Kim bắt nguồn từ sự trăn trở trước tình trạng xuống cấp nghiêm trọng của công trình cũ – nơi lưu giữ linh hồn tổ tiên và di sản tâm linh của cả một dòng họ. Từ đường – từng là chốn trở về đầy tự hào của con cháu, nay đã rêu phong, mối mọt, không còn đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng và gìn giữ bản sắc. Trước thực trạng ấy, đại diện dòng họ – đặc biệt là chị Thanh, con dâu trong họ – đã đứng lên đề xuất phương án cải tạo và xây mới lại toàn bộ từ đường cho khang trang, bền vững, xứng đáng với giá trị lịch sử và tinh thần của tiền nhân để lại.

Ngay từ năm 2022, chị Thanh đã mạnh dạn thay mặt dòng họ gửi đơn xin chủ trương xây dựng lên các cấp chính quyền địa phương. Tuy nhiên, con đường đi đến đồng thuận không hề dễ dàng. Là phụ nữ đứng ra lo việc lớn trong dòng họ, chị không tránh khỏi những định kiến, e dè và băn khoăn từ chính người trong họ tộc. Bên cạnh đó, quá trình hoàn thiện hồ sơ, thủ tục pháp lý để xin phép xây dựng cũng vô cùng gian nan, đòi hỏi thời gian, sự kiên trì và tinh thần trách nhiệm cao. Suốt hai năm trời, chị vừa bền bỉ vận động nội tộc, vừa bôn ba gõ cửa từng cơ quan có thẩm quyền, không quản khó nhọc, chỉ với một mong muốn duy nhất: giữ lấy hồn phách dòng họ.

May mắn thay, bước sang năm thứ ba, mọi chuyện dần thuận lợi. Sự đồng lòng trong họ đã được hun đúc nhờ nỗ lực không ngừng nghỉ, các thủ tục pháp lý cũng được tháo gỡ từng bước. Đến lúc ấy, dòng họ mới chính thức giao cho đơn vị Thiên Sơn – chuyên thiết kế và thi công từ đường truyền thống – bắt tay thực hiện công trình trọng đại này.

Việc khởi công xây dựng không chỉ là một dấu mốc lớn đối với dòng họ Nguyễn Kim, mà còn là sự tiếp nối đầy ý nghĩa cho truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, thể hiện tinh thần gìn giữ và phát huy di sản tâm linh quý giá mà các thế hệ đi trước đã dày công vun đắp.

4. Quá trình xây dựng từ đường dòng họ Nguyễn Kim tại Vũ Thư – Thái Bình

Ý tưởng và phương án thiết kế được Thiên Sơn hoàn thiện từ năm 2022, sau đó tiếp tục chờ để được cấp phép thi công. Tới năm 2024 công trình mới chính thức được khởi công và đến năm 2025 công trình nhà thờ Nguyễn Kim tại Vũ Thư – Thái Bình được hoàn thành trọn vẹn viên mãn. Sau đây là bộ hồ sơ bản vẽ 3D và những hình ảnh thực tế khi công trình từ đường đã hoàn thiện.

3.1. Bản vẽ 3D

Bản vẽ 3D công trình từ đường dòng  họ Nguyễn Kim được kiến tạo với tinh thần kế thừa nguyên bản kiến trúc cũ, đồng thời có sự điều chỉnh và sáng tạo để phù hợp với nhu cầu sử dụng và thẩm mỹ hiện đại. Đây không đơn thuần là một công trình mới – mà là một phiên bản tái hiện trọn vẹn ký ức, kết nối giữa quá khứ và hiện tại một cách khéo léo và đầy tinh tế.

Toàn bộ kiến trúc giữ nguyên bố cục 3 gian cổ truyền, hệ mái ngói đỏ, đầu đao cong mềm – những chi tiết vốn đã ăn sâu trong tâm trí của bao thế hệ dòng họ. Các cột đá, bậc tam cấp, hàng hiên rộng đều được khôi phục lại đúng nguyên tắc truyền thống, đảm bảo ngôn ngữ kiến trúc của một từ đường chuẩn mực xưa.

Tuy nhiên, không dừng lại ở việc sao chép nguyên trạng, bản thiết kế còn được nâng tầm bằng những đường nét mới mạch lạc, rõ ràng và sắc sảo hơn, tạo nên một diện mạo trang nghiêm nhưng không mất đi vẻ gần gũi. Các chi tiết chạm khắc rồng – phượng, hoa văn tứ quý trên mái, trên cửa gỗ được thể hiện với độ tinh xảo cao hơn, mang tính nghệ thuật và thẩm mỹ rõ nét. Phần tháp chuông phía sau mái được thiết kế thêm như một điểm nhấn mới, gợi sự vươn cao – tượng trưng cho sự thịnh vượng, lan tỏa linh khí của tổ tiên.

Sân gạch rộng rãi, tường bao kiên cố, cảnh quan được bố trí hài hòa với hệ cây xanh cổ thụ, vừa giữ được hồn quê, vừa đảm bảo tính bền vững, thuận tiện cho sinh hoạt cộng đồng trong các dịp giỗ tổ, lễ tết.

Bản thiết kế không chỉ là một công trình xây dựng đơn thuần, mà còn là một tác phẩm kiến trúc văn hóa – tâm linh, mang đậm hơi thở của truyền thống, nhưng vẫn bắt kịp nhịp sống đương đại – thể hiện tâm huyết của dòng họ trong việc gìn giữ cội nguồn.

3.2. Hình ảnh công trình hoàn thiện 

Đây là những hình ảnh được Thiên Sơn ghi nhận lại sau khi công trình từ đường dòng họ Nguyễn Kim được hoàn thiện và bàn giao cho dòng họ. Sau khi được cải tạo và xây dựng lại, căn từ đường đã khoác lên mình diện mạo mới khang trang, bền vững nhưng vẫn giữ trọn hồn xưa, mang dáng dấp của nét cổ truyền thống ngàn đời của con cháu dòng họ Nguyễn Kim vốn đang gìn giữ.

Công trình được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống với bố cục rõ ràng, cân đối. Phần đầu là 3 gian tiền đường – nơi đón tiếp, hành lễ và tổ chức các nghi lễ quan trọng của dòng họ. Kế tiếp là 3 gian trung đường – không gian chuyển tiếp, trang nghiêm và yên tĩnh. Phía trong cùng là chính điện hậu cung, nơi thờ tự Thánh Mẫu Uyển Trà, thể hiện lòng thành kính và biết ơn sâu sắc của con cháu đối với bậc tiền nhân. Tất cả tạo nên một tổng thể hài hòa, linh thiêng, đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống.

*** Xem thêm: 5+ Mẫu nhà thờ bê tông giả gỗ 3 gian bền đẹp

5. Thiên Sơn – Đơn vị thiết kế thi công nhà thờ Nguyễn Kim tại Vũ Thư – Thái Bình

Thiên Sơn vinh dự là đơn vị được dòng họ Nguyễn Kim tin tưởng lựa chọn để thiết kế và thi công công trình từ đường tại xã Thuận Vi, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình – một vùng quê nổi tiếng với truyền thống hiếu học và lòng thành kính tổ tiên.

Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực thiết kế – thi công từ đường, nhà thờ họ theo phong cách truyền thống, Thiên Sơn đã đồng hành cùng dòng họ ngay từ những ngày đầu lên ý tưởng, khảo sát hiện trạng, tiếp nhận tâm tư nguyện vọng của con cháu trong họ, đến khi hiện thực hóa công trình bằng một bản vẽ chuẩn mực và thi công tỉ mỉ từng chi tiết.

Công trình từ đường Nguyễn Kim là sự kết tinh giữa giá trị văn hóa cổ truyền và hơi thở kiến trúc hiện đại, được thực hiện với tinh thần “tôn trọng cội nguồn – nâng tầm di sản”. Từng đường nét mái ngói, đầu đao, cột đá, hoa văn… đều được đội ngũ Thiên Sơn chăm chút, phục dựng lại theo tinh thần kiến trúc gốc nhưng đồng thời cũng có sự điều chỉnh hài hòa để phù hợp với không gian sinh hoạt tâm linh hôm nay.

Công ty TNHH Thiết kế và Xây dựng Thiên Sơn: 091.888.9928 – 098.268.8888